Người Việt thường chọn hoa mai để cúng và trang trí nhà trong dịp Tết Nguyên Đán vì lý do tốt đẹp. Hoa mai, đặc biệt là ở miền Nam Việt Nam, có một vai trò thiêng liêng và quan trọng trong mùa lễ hội này. Hãy khám phá ý nghĩa của nó và cách trồng cũng như chăm sóc loài hoa mang tính biểu tượng này.
Tổng quan về Hoa Mai
Xuất xứ
Trong tiếng Anh, hoa mai được gọi là "Apricot Flower", với tên khoa học là Ochna integerrima. Nó còn được gọi là Mai Vàng. Hoa mai thuộc họ Ochna và đặc biệt phổ biến trong dịp Tết Nguyên Đán ở Việt Nam, nhất là ở miền Nam. Ở Việt Nam, những cây này thường được tìm thấy trong rừng dọc theo dãy Trường Sơn, đồng bằng sông Cửu Long, và ở các tỉnh như Quảng Nam, Đà Nẵng, và Khánh Hòa. Cũng có một số cây ở các vùng cao nguyên.
Lịch sử
Hoa mai có nguồn gốc từ Trung Quốc, với bằng chứng về sự hiện diện của nó có từ hơn 3.000 năm trước. Theo cuốn sách "Trân hương bảo ngự" của Phí Cung Ấn từ triều Minh, "Đát Kỷ thích ngắm hoa mai trong cái lạnh. Vua Trụ thường đứng trong tuyết để ngắm cùng bà." Vì vẻ đẹp của nó, hoa mai đã được ngưỡng mộ từ thời cổ đại. Cùng với thông và cúc, hoa mai là một phần của "Tam hữu mùa đông" và thậm chí đã được tôn vinh là quốc hoa của Trung Quốc.
Bạn có thể tham khảo bài viết: lấy mai vàng bán tết giá sỉ
Ban đầu, hoa mai có những tên gọi mang tính thi ca dựa trên đặc điểm của chúng, như "Yên chi mai" cho những bông hoa màu hồng đỏ, "Thủy tiên mai" cho những bông hoa sáu cánh giống như hoa thủy tiên, và "Lục ngạc mai" cho những bông hoa với đài hoa màu xanh đậm. Hồ sơ cho thấy rằng hoa mai ở Trung Quốc có bốn loại chính: Mai trắng, Mai xanh, Mai đỏ, và Mai đen.
Hoa mai bắt đầu là một loại cây hoang dã. Nó thích nghi tốt với khí hậu nhiệt đới, với sự tăng trưởng xuất sắc và tuổi thọ cao. Nếu được chăm sóc đúng cách, những cây này có thể sống và nở hoa đẹp trong nhiều năm. Do việc rụng lá vào cuối mùa đông và nở hoa vào đầu mùa xuân, hoa mai đã trở thành một cây cảnh truyền thống cho dịp Tết Nguyên Đán ở châu Á, đặc biệt là ở Việt Nam.
Đặc điểm của Hoa Mai Vàng
- Hình dáng và Rễ: Cây này thanh lịch và có thể sống hơn trăm năm. Nó có thân gỗ, cành dễ gãy, và tán lá thưa thớt. Cây có thể cao tới 20-30 mét nếu để mọc tự do. Rễ cây rất rộng, với độ sâu từ 2-3 mét.
- Lá: Lá cây đơn giản và mọc so le, có hình bầu dục dài. Chúng có màu xanh tươi, với mặt dưới hơi vàng.
- Hoa: Hoa mai là loài lưỡng tính, mọc theo chùm từ nách lá. Hoa thường có năm cánh mỏng manh, nhưng một số có thể có tới 9-10 cánh. Thông thường, hoa nở trong ba ngày trước khi tàn. Mặc dù chúng thường nở vào mùa xuân, sự thay đổi thời tiết có thể dẫn đến sự nở hoa sớm hoặc trái mùa.
- Thời gian nở hoa: Nếu hoa kết trái, bầu nhụy sẽ phình ra sau khi cánh hoa rụng, cuối cùng dẫn đến sự hình thành hạt.
Ý Nghĩa Của giá mai giống nhị ngọc toàn Trong Dịp Tết Nguyên Đán
Từ xa xưa, hoa mai đã gắn bó chặt chẽ với đời sống nông thôn và làng mạc Việt Nam. Những cây này bền bỉ, có rễ sâu trong lòng đất, và chịu đựng thời tiết khắc nghiệt trong khi nở hoa rực rỡ vào đầu mùa xuân. Do đó, chúng tượng trưng cho sự kiên trì và tuân thủ nguyên tắc đạo đức vững chắc. Những bông hoa vàng rực rỡ đại diện cho sự thịnh vượng, giàu có, và phong phú. Các gia đình thường trang trí bằng những bông hoa này trong dịp Tết, mong muốn mang lại niềm vui và thành công suốt cả năm.
Một câu nói nổi tiếng của Thiền sư Mãn Giác minh họa cho sự kiên cường và vẻ đẹp của hoa mai:
"Đừng nghĩ rằng xuân đã hết, tất cả các loài hoa đều đã tàn.
Đêm qua trong sân, một cành mai đã nở."
Việc nhìn thấy những bông hoa mai bất ngờ nở vào ban đêm được cho là mang lại niềm vui và hạnh phúc cho năm sắp tới. Màu vàng tươi sáng của hoa tượng trưng cho sự giàu có và thịnh vượng, làm tăng thêm truyền thống trang trí bằng hoa này trong dịp Tết Nguyên Đán.
Các Loại đam mê mai vàng Phổ Biến
Có hơn 24 loài hoa mai trên toàn thế giới, với khoảng 19 loại được tìm thấy ở Việt Nam. Dưới đây là những loại phổ biến nhất:
- Mai Tứ Quý (Mai Bốn Mùa): Được biết đến với tên khoa học Ochna Atropurpurea, cây này còn được gọi là Mai Đỏ. Nó có thể nở hoa quanh năm, với đặc điểm độc đáo là có hai giai đoạn nở hoa—ban đầu là năm cánh vàng tươi, tiếp theo là một lần nở thứ hai với các đài hoa đỏ hình thành quanh bầu nhụy của hoa.
- Hạnh Mai (Mai Hạnh): Được biết đến với tên khoa học là Prunus Mume, loại này còn được gọi là Mai Mận. Nó nhỏ hơn, cao tới 6-9 mét, với lá rộng hơn và hình bầu dục với cạnh có răng cưa. Nó có hoa năm cánh màu trắng hoặc hồng nhạt. Quả có màu xanh khi còn non và chuyển sang màu vàng khi chín, với vị ngọt chua.
- Bạch Mai (Mai Trắng): Cây này có thể cao tới 15 mét và chủ yếu được tìm thấy ở Bến Tre, núi Bà Đen ở Tây Ninh, và Hà Tiên. Những bông hoa có màu trắng tinh khiết với 6-8 cánh tròn và nhụy vàng. Loài này có thể khó trồng và duy trì.
